Serebral palsili (SP) çocuklara optimal beslenme sağlanması, beslenme durumlarını ve genel sağlıklarını iyileştirmeye yardımcı olur.1
Serebral palsili (SP) çocuklara sıklıkla özel beslenme müdahaleleri gerekir.
Çocuğun bir beslenme müdahalesine ihtiyacı olup olmadığını belirlemenize yardımcı olabilecek göstergeler arasında şunlar bulunur:2
- Kilo alımı veya büyümenin olmaması
- Belirli bir “büyüme paterni”nden sapma
- Boyuna göre düşük ağırlıkla birlikte düşük vücut yağ depoları
- Uzun süren veya stresli oral beslenme
- Pulmoner aspirasyon veya dehidrasyon bulguları
- Mikro besin eksikliklerine dair kanıtlar
Tıbbi ihtiyacı belirledikten sonra, ebeveynlerin önerilen beslenme çözümlerini sağlamada etkili bir rol oynadığını unutmayın. Serebral palsili çocuklar, ebeveynlerin sizin önerilerinizi anlamalarına ve uygulamalarına aslında çok bağımlıdır.1
Ebeveynlerle ne kadar iletişim kurarsanız, başarılı bir beslenme girişimi şansı da o kadar yüksek olmaktadır.
Bir sonraki bölümde, serebral palsili çocuklar için hem beslenme değerlendirmesi hem de beslenme önerileri ile ilgili yararlı bilgiler sağlayacağız.
Beslenme stratejisinin seçimi ve ayrıca veriliş şekli şunlara bağlıdır:2
- Çocuğun beslenme durumu
- Çocuğun beslenme gereksinimleri
- Çocuğun yeterli miktarda yiyecek ve sıvıyı oral olarak tüketme yeteneği
- Pulmoner aspirasyon riski
Bir beslenme stratejisi önermeden önce, beslenme gereksinimlerinin dikkatlice değerlendirilmesi gerekir. Bu genel değerlendirmede, en iyi beslenme stratejisinin belirlenmesine yardımcı olmak üzere çeşitli uzmanlar yer alabilir. Eksiksiz bir beslenme çözümü sağlamak için diyetisyenler ile dil ve konuşma terapistlerini ekibin bir parçası olarak dahil etmek çok önemlidir.
Beslenme gereksinimleri fiziksel bozukluklara, beslenme güçlüğüne, vücut kompozisyonuna ve fiziksel aktivite seviyelerine bağlı olarak değişir.2
Tahmini enerji ve besin gerekliliklerini hesaplamak için, kronolojik yaşı (10. – 25. Persentil) olan yetersiz beslenen (malnütrisyonlu) çocuklarda ve istirahat metabolizma hızları (1.0 - 1.2) kat olan obez çocuklarda ideal vücut ağırlığına dayalı olarak enerjiyi kişiselleştirmeniz önerilir.
Antropometrik değerlendirme, enerji gereksinimlerini hesaplamak için gereken ilk adımdır. Tercihen, ağırlık ölçümü dijital bir terazide yapılmalıdır. Ancak çocuk ayağa kalkamıyorsa tekerlekli sandalye terazisinin kullanılması önerilir.3
2 yaşından küçük veya ayakta kalamayan çocukların boyu yatar pozisyonda veya segmental ölçülerle alınmalıdır.3
Vücut kompozisyonunu tahmin etmenin en iyi yolu Dual-Enerji X-Ray Absorbsiyometri (DEXA)'dir. Bu çok maliyetliyse veya mevcut değilse, deri kıvrım kalınlığı ve biyoelektrik empedans önerilmektedir.3
Serebral palsili çocukların enerji gereksinimlerini ağırlık, boy ve vücut kompozisyonlarına adapte etmek için rutin olarak ölçmek ve izlemek önerilir.3
Klinik değerlendirmenin ardından çocuğun beslenme ihtiyaçları ebeveynlerle görüşülmelidir.
Ebeveynlerin yeni beslenme stratejisi hakkında soruları veya şüpheleri olabilir. Çocuklarının neden özel beslenme desteğine ihtiyaç duyduğunu, işlerin nasıl yürütülebileceğini ve kimin yardım edebileceğini tam olarak açıklamanız önemlidir.
Öğünler sırasında uygun pozisyon ve fiziksel destek sağlamanın yanında kıvam arttırıcıların veya oral besin takviyelerinin sunulması genellikle ilk yaklaşımdır.2Bu stratejilere rağmen çocuk kilo almıyorsa, gastrostomi gibi daha gelişmiş çözümler göz önünde bulundurulmalıdır.
Aşağıdaki bölümlerde her bir beslenme stratejisini ele alacağız.
Referanslar:
- Verall TC et al. Children with Cerebral Palsy: Caregivers' Nutrition Knowledge, Attitudes and Beliefs. Can J Diet Pract Res. 2000;61(3):128-134.
- Bell KL and Samson-Fang L. Nutritional management of children with cerebral palsy. Eur J Clin Nutr. 2013;67 Suppl 2:S13-6.
- Scarpato E et al. Nutritional assessment and intervention in children with cerebral palsy: a practical approach. Int J Food Sci Nutr. 2017;68(6):763-770.